Leestijd: 11 minuten

Wist je dat zink zich in elke cel van jouw lichaam bevindt? Maar dat niet alleen: zink zit ook in de aarde, in je voedsel, en zelfs in de smartphone of computer waarop je dit artikel leest! Dit kleine maar krachtige mineraal is werkelijk overal te vinden en speelt een enorme rol in je gezondheid. Bij Goldea Health zijn we altijd op zoek naar manieren om jouw lichaam te ondersteunen met natuurlijke voedingsstoffen, en zink is daar een perfect voorbeeld van. In deze blog duiken we dieper in op wat zink is en waar het goed voor is, hoe je een tekort kunt herkennen, en hoe je ervoor zorgt dat je voldoende zink binnenkrijgt.

Wat is zink?

Zink is een mineraal dat overal om ons heen en in ons lichaam aanwezig is. Het is na ijzer het meest voorkomende sporenelement in ons lichaam en is betrokken bij meer dan 300 enzymatische reacties. Dit maakt zink essentieel voor een gezond functioneren van ons lichaam. Hoewel we zink vaak associëren met het zilver-grijze metaal dat we in de industrie gebruiken, speelt het in de biochemie van ons lichaam een totaal andere rol.

Ons lichaam kan zink niet zelf aanmaken, wat betekent dat we het via onze voeding of supplementen moeten binnenkrijgen. De vraag wat is zink en waar is het goed voor is dus essentieel voor iedereen die zijn gezondheid serieus neemt. Zink is cruciaal voor de stofwisseling, de opbouw van eiwitten, en het normale functioneren van ons immuunsysteem.

Waar is zink goed voor?

Zink vervult een breed scala aan functies in het lichaam.

Hier zijn enkele belangrijke redenen waarom zink belangrijk is voor jouw gezondheid:

• Ondersteuning van het immuunsysteem: Zink speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling en functie van immuuncellen, zoals T-lymfocyten. Hierdoor draagt zink bij aan een sterk immuunsysteem en kan het helpen om infecties en ziektes op afstand te houden.

• Gezonde stofwisseling: Zink is betrokken bij de stofwisseling van koolhydraten, eiwitten, en vetten. Dit maakt zink onmisbaar voor de energieproductie en het behouden van een gezond lichaamsgewicht.

• Huid, haar en nagels: Zink draagt bij aan de productie van collageen, wat belangrijk is voor de gezondheid van je huid. Het bevordert wondgenezing en kan helpen bij huidaandoeningen zoals acne. Daarnaast ondersteunt zink de haargroei en de sterkte van je nagels.

• Hormoonbalans: Zink is betrokken bij de productie van hormonen zoals insuline en testosteron. Een goede zinkinname kan helpen bij het handhaven van een gezonde hormoonhuishouding, wat essentieel is voor zowel mannen als vrouwen.

• Cognitieve functie: Zink ondersteunt een normale cognitieve functie en draagt bij aan de bescherming van hersencellen tegen oxidatieve stress. Dit is belangrijk voor het behoud van een goed geheugen en concentratievermogen.

• Vruchtbaarheid en voortplanting: Zink speelt een cruciale rol in de vruchtbaarheid, zowel voor mannen als vrouwen. Het is betrokken bij de productie van zaadcellen en draagt bij aan een gezonde eicelkwaliteit.

• Botgezondheid: Zink is essentieel voor de botvorming en mineralisatie, wat bijdraagt aan het behoud van sterke botten, vooral naarmate we ouder worden.

Wat doet zink in je lichaam?

Het antwoord op wat is zink en waar is het goed voor kan niet volledig zijn zonder te begrijpen wat zink in je lichaam doet. Zink ondersteunt een breed scala aan biologische processen, waaronder:

• Celdeling en groei: Zink is essentieel voor de celdeling en groei, wat belangrijk is voor de genezing van wonden en het herstel van weefsels.

• Antioxidantbescherming: Zink fungeert als een antioxidant en helpt het lichaam te beschermen tegen vrije radicalen, die schade kunnen veroorzaken aan cellen en weefsels.

• Ondersteuning van de spijsvertering: Zink speelt een rol in de productie van spijsverteringsenzymen en helpt bij het behoud van een gezonde darmwand.

• Bevordering van het gezichtsvermogen: Zink is essentieel voor het gezichtsvermogen en helpt bij het beschermen van de ogen tegen leeftijdsgebonden maculadegeneratie.

• Ondersteuning van het metabolisme: Zink is betrokken bij het metabolisme van macronutriënten, vetzuren, en vitamine A, wat belangrijk is voor een goede voedingstoestand en energiebalans.

Mineralencompetitie: De balans tussen zink en andere mineralen

Mineralen worden in het lichaam op dezelfde manier opgenomen, wat kan leiden tot competitie tussen verschillende mineralen zoals zink en ijzer. Een teveel van het ene mineraal kan de opname van een ander mineraal verminderen. Dit fenomeen, bekend als mineralencompetitie, maakt het belangrijk om een goede balans te vinden in je mineralenopname.

Een van de belangrijke vragen bij wat is zink en waar is het goed voor is hoe je ervoor zorgt dat je voldoende zink binnenkrijgt zonder andere mineralen te kort te doen. Dit benadrukt het belang van een uitgebalanceerd dieet en, indien nodig, het juiste gebruik van supplementen.

Tip: neem altijd de Vegan Multi in als je langdurig zink slikt.

Waar zit zink in?

Zink komt voor in een verscheidenheid aan voedingsmiddelen. Dierlijke producten zoals vlees, kaas, en schaal- en schelpdieren zijn bijzonder rijk aan zink en worden ook beter door het lichaam opgenomen dan zink uit plantaardige bronnen.

Voor vegetariërs en veganisten is het belangrijk om voldoende plantaardige voedingsmiddelen die rijk zijn aan zink te eten, zoals noten, zaden, en volkoren granen. Toch kan de opname van zink uit plantaardige bronnen soms een uitdaging zijn door de aanwezigheid van fytaten, die de opname van zink kunnen remmen.

Tip: slik de Power 4 Zink.

Hoeveel zink heb je nodig per dag?

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) zink varieert per leeftijd en geslacht. Hier zijn de richtlijnen:

• Kinderen: 5-7 mg per dag
• Mannen: 9-12 mg per dag
• Vrouwen: 7-9 mg per dag
• Zwangere vrouwen: 9,1 mg per dag
• Vrouwen die borstvoeding geven: 11 mg per dag

Heb ik extra zink nodig bij een plantaardig dieet?

Als je een volledig plantaardig dieet volgt, is de kans groot dat je een verhoogde behoefte aan zink hebt. Dit komt omdat plantaardige voedingsmiddelen vaak fytaten bevatten, die de opname van zink verminderen.

Overweeg in dit geval een zinksupplement om te zorgen dat je aan je dagelijkse behoefte voldoet. Klik hier voor de Power 4 Zink.

Zinktekort: Hoe herken je een tekort aan zink?

Een tekort aan zink kan verschillende symptomen veroorzaken, waaronder:

• Afwijkingen aan de huid, zoals eczeem of een vertraagde wondgenezing
• Verminderde smaak en geur
• Groeiachterstand bij kinderen
• Verminderde immuniteit, wat kan leiden tot frequentere infecties
• Nachtblindheid

Hoewel een ernstig zinktekort in Nederland zeldzaam is, kan een mild tekort vaker voorkomen, vooral bij mensen met een eenzijdig dieet of bepaalde medische aandoeningen, zoals: 

Kun je een teveel aan zink hebben?

Hoewel zink essentieel is, kan een teveel aan zink schadelijk zijn. Symptomen van een zinkoverdosis zijn onder andere misselijkheid, braken, buikkrampen en diarree. Langdurige overmatige inname van zink kan leiden tot een tekort aan koper en zelfs bloedarmoede veroorzaken.

Tip: dit kun je voorkomen door naast zink ook de Vegan Multi in te nemen. 

De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) heeft een bovengrens ingesteld voor zinkinname per leeftijd, variërend van 7 mg voor jonge kinderen tot 25 mg voor volwassenen. Het is belangrijk om deze limieten aan te houden.

Wanneer is het verstandig om extra zink in te nemen?

Je kunt extra zink nodig hebben in verschillende situaties, zoals:

• Zwangerschap en borstvoeding: Tijdens deze periodes is de behoefte aan zink verhoogd om de groei en ontwikkeling van de baby te ondersteunen.
• Bepaalde medische aandoeningen: Mensen met darmziekten, alcoholisme, of die bepaalde medicijnen gebruiken, kunnen baat hebben bij extra zink.
• Plantaardig dieet: Zoals eerder besproken, kan een plantaardig dieet de zinkopname verminderen, waardoor supplementatie handig kan zijn.

Wanneer kun je beter geen extra zink innemen?

Zinksupplementen kunnen de opname van andere mineralen, zoals koper en ijzer, verminderen door mineralencompetitie. Ook kunnen ze interfereren met bepaalde medicijnen, zoals antibiotica en diuretica. Het is daarom belangrijk om zinksupplementen altijd met tussenpozen van andere mineralen en medicatie in te nemen, en bij twijfel een arts en/of therapeut te raadplegen.

Conclusie

Zink is een essentieel mineraal dat een belangrijke rol speelt in tal van biologische processen in het lichaam. Het ondersteunt je immuunsysteem, bevordert de huidgezondheid, draagt bij aan een goede stofwisseling en is belangrijk voor de hormoonbalans en vruchtbaarheid. Of je nu voldoende zink binnenkrijgt via je voeding of kiest voor een supplement, het is belangrijk om een goede balans te vinden en eventuele mineralencompetitie in gedachten te houden.

We hopen dat je na het lezen van deze blog beter begrijpt wat is zink en waar is het goed voor en hoe je dit belangrijke mineraal kunt integreren in je dagelijkse routine. 

Nog meer inspiratie nodig?

Bezoek onze Instagram pagina of check onze andere recepten, blogs voor meer gezonde en lekkere ideeën.

Bronnen

• National Institutes of Health (NIH) - Office of Dietary Supplements
  Zinc - Fact Sheet for Health Professionals
• PubMed - U.S. National Library of Medicine
  Research articles on Zinc and its role in human health
• European Food Safety Authority (EFSA)
  Scientific Opinion on Dietary Reference Values for Zinc
• Harvard T.H. Chan School of Public Health - The Nutrition Source
  Zinc
• Mayo Clinic
  Zinc Supplements: Uses and Side Effects
• Orthomolecular Medicine News Service
  Zinc and its Role in Immune Function
• Linus Pauling Institute - Micronutrient Information Center
  Zinc
• Naturopathic Doctor News & Review (NDNR)
  Zinc in Naturopathic Medicine
• The American Association of Naturopathic Physicians (AANP)
  Zinc: An Essential Mineral
• World Health Organization (WHO)
  Trace Elements in Human Nutrition and Health